İçeriğin asıl adresi: Wikipedia Her An Açılabilir – İnternette Kalite Hareketi
Geçtiğimiz ay Anayasa Mahkemesi: Wikipedia Açılmalı haberimizde Anayasa Mahkemesinin (AYM), Wikipedia’ya erişim engelini ifade özgürlüğüne aykırı bulduğunu paylaşmıştık. Erişim engelinin kaldırılması için beklediğimiz gerekçeli karar da bugün yayımlandı. AYM’nin gerekçeli kararının Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna (BTK) ulaşmasının ardından, bu saat itibarıyla hâlâ kapalı olan https://tr.wikipedia.org/ adresine erişimin açılması bekleniyor.
Wikipedia’nın sahibi Wikimedia Foundation Inc.‘in bizzat yaptığı başvuru ve diğer bireysel başvurulara Anayasa Mahkemesi tarafından olumlu yanıt geldi. AYM’nin bugün yayımladığı gerekçeli karara göre, 29 Nisan 2017’de BTK tarafından verilen erişim engeli kararının, Anayasa’nın 26. maddesiyle güvence altına alınan ifade özgürlüğünü ihlal ettiği (AYM Başkan ve Başkanvekilleri ile beraber) oyçokluğuyla kabul edildi. Bunun yanı sıra, ifade özgürlüğünün ihlalinin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere kararın bir örneğinin Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesine gönderilmesine karar verildiği belirtiliyor.
Wikipedia Neden Kapandı?
Başbakanlık Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü tarafından Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna 28 Nisan 2017′ tarihinde gönderilen yazıyla, Wikipedia’da bulunan iki ”sakıncalı” içeriğin yayından kaldırılması, yayından kaldırılmaması durumunda içeriklerin engellenmesi, içeriklerin engellenememesi durumunda da alan adı üzerinden siteye erişimin toptan kesilmesine karar verilmesi istenmişti. ”Milli güvenlik ve kamu düzenin korunması” için istenen bu kararın ardından Wikipedia’dan söz konusu iki içeriğin kaldırılması istenmesine karşın Wikipedia söz konusu içeriklerin kendileri tarafından üretilmediği, dünyadaki herkes tarafından üretilebilir ve düzenlenebilir olduğunu söyleyerek ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirerek kaldırmayı reddetmişti. Bunun üzerine belirtilen iki içeriğin engellenmesinin teknik olarak mümkün olmaması sebebiyle wikipedia.org alan adı tamamıyla erişime kapatıldı.
Mahkeme Süreci Nasıl İşledi?
29 Nisan 2017’de BTK tarafından Wikipedia’ya erişim engeli getiren karar, Mayıs 2019’da bizzat Wikipedia’nın sahibi Wikimedia Foundation Inc. tarafından ortadaki hak ihlalini kaldırmak üzere Anayasa Mahkemesine taşınmıştı. Wikimedia Foundation Inc’in yanı sıra çeşitli sivil toplum kuruluşlarının da hak ihlali başvurularıyla davaya müdahil oldular. Bu başvuruları görüşen Anayasa Mahkemesi, geçtiğimiz ay 26 Aralık 2019’da erişim engeli kararının ifade özgürlüğünün ihlali olduğuna karar verdi ve bugün, 15 Ocak 2019’da yayımladığı gerekçeli kararıyla bu konuya son noktayı koymuş oldu.