İçeriğin asıl adresi: Adil Kullanım Kotası (AKK) Nedir? – İnternette Kalite Hareketi
Adil Kullanım Kotası (AKK) veya Adil Kullanım Noktası (AKN), Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna göre ”veri kullanım miktarının belirli bir değere ulaşması sonrasında kullanıcının erişim hızının düşürülerek bu hızda fatura dönemi sonuna kadar internet hizmeti alabilmesine imkân tanıyan uygulama” olarak tanımlanmaktadır.
Adil kullanım kotası uygulaması 35 GB internet kullandığınızda hızınızın 1 Mbps’ye düşürülmesi, sonrasında o zamanki kampanyada gösterilen tepki ile 75 GB internet kullanınca hızınızın 3 Mbps’ye düşürülmesi olarak hayat buluyordu. Hâlihazırda çok da yüksek olmayan internet hızları AKK uygulaması 1 ve 3 Mbps gibi sıfır noktasının kıyısında gezen çağ dışı hızlara düşürülünce çekilmez bir hâl alıyordu. Diğer kota uygulamalarında olduğu gibi, AKK’de de aslında var olmayan bir değer yaratıp onu pazarlama üzerine kurulmuştur. Mesela altyapısı 24 Mbps destekleyen birini önce kısıtlayıp üstüne ek kota paketleri için haksız ücretler talep edilmesine yol açıyordu.
İnternet servis sağlayıcılarının altyapılarını geliştirme ihtiyacını en aza indiren bu uygulama, yıllarca ülkemizin internet altyapısının geri kalmasındaki en büyük etkenlerden olmuştur. Biz tüketicilerin tamamen aleyhine olan bu durum internetin artık su, doğalgaz, elektrik gibi bir gereklilik olmasından dolayı her halükârda internet abonesi bulacak internet servis sağlayıcılarının (İSS) işine geliyordu.
2016 yılındaki kapak görselimiz.
Nasıl Ortaya Çıktı?
AKK uygulaması ülkemizde ilk olarak Türk Telekom’un ”8 Mbps’e kadar” tarifesiyle Mayıs 2009’da başlatıldı. AKK uygulamasının bu ilk halinde AKK sonrası internet hızları 1 Mbps’ye düşürülüyordu. Türk Telekom’dan yaklaşık iki yıl sonra Mart 2011’de Turkcell Superonline da tarifelerinde AKK uygulamaya başladı. Türk Telekom veya Turkcell Superonline’dan toptan kiralama yapan küçük internet sağlayıcılar da AKK uygulamasına geçince internet piyasası adeta AKK üzerine kurulmuş oldu.
Kısa bir ara
Türk Telekom, Mayıs 2009’da öncülüğünü ettiği sözde adil kullanım kotası uygulamasına Kasım 2010’da ara vermişti. Mayıs 2009 – Kasım 2010 arası 17 aylık AKK uygulaması sürecinde kotası bitenlerin veya sıfırlananların hız düşürme ve artırma işlemlerinin elle yapıldığı aktarılıyordu. Türk Telekom’a göre bu süreçlerin elle yapılması sebebiyle uygulamada sıkıntılar yaşandığı kaydedilmişti. Uygulamaya bu tarihler arasında ara verilmesinin sebebi bu süreçlerin elle yapılmasının tüm müşteriler için mümkün olmaması dolayısıyla teknik sıkıntıların ortaya çıkması olduğu belirtiliyor. Bunun için SKAP adında bir otomasyon programına yatırım yapan Türk Telekom, 1 Mart 2012 itibarıyla AKK uygulamasına (biz gelene kadar) devam etti.
Nasıl Kaldırdık?
2016 yılında o zamanki adıyla İnternette Kotaya Hayır kampanyamızı başlattığımızda daha önceki bir kampanya sonucu hız düşümü 3 Mbps’ye yükseltilmişti. Bunun yanı sıra AKK miktarları da 50 GB ile 150 GB arası değişmekteydi. Dünyada terk edilmiş ve hatta bazı ülkelerde hiç var olmamış olan bu kota uygulaması günün gerekliliklerini karşılamıyordu ve fahiş fiyatlar isteniyordu. Genellikle ayın ilk yarısında biten AKK’nin ardından 3 Mbps ile interneti kullanmaya çalışıyorduk. Üstelik internet servis sağlayıcılar özel günlerde veya kendi servisleriyle alakalı kampanyalarda isterlerse AKK’yi kaldırıp sınırsız internet verebiliyorlardı.
Bu can sıkıcı duruma karşı kararlı bir mücadeleye giriştik. Yüzbinlerce internet kullanıcısının imzaladığı İnternette Kotaya, Kısıtlamaya, Düşük Hıza, Fahiş Fiyatlara Hayır! kampanyamızla her kesime ulaşarak desteğimizi artırarak ilerledik. İnternetteki sorunlar hakkında sosyal medya etkinlikleri, çarpıcı içerikler ve kamuoyu oluşturma çalışmalarımızı hızla sürdürdük. İnternetin altyapısı ve hizmetinin daha kaliteli hale gelmesi için daha önce internet odaklı bir tüketici hareketi görülmemişti. Bunu oluşturmayı başararak konuyu Türkiye’nin gündemi haline getirdik.
Resmi Süreç
Artık arkamızdaki büyük destekle birlikte bu işin resmiyete dökülmesi gerektiğini düşünüyorduk. Ardından çok ses getiren milletvekillerine çağrı etkinliğimizi gerçekleştirdik. Tüm milletvekillerine binlerce e-postayla yaptığımız destek çağrısına bir milletvekili olumlu dönüştü yaptı. Olumlu dönüş yapan TBMM Milletvekili İbrahim Özdiş ile iletişimimizi ilerlettik ve topluluğumuzdan Ankara’da olan üyelerimizle Meclis’e kadar gittik.
Orada Sayın Özdiş’e derdimizi anlattık. Kendisi bizim adımıza BTK Başkanı Ömer Fatih Sayan ile bir görüşme gerçekleştirerek sürece büyük katkı sağladı.
Görüşmeler sonrası BTK tarafından AKK sonrası hızın %50 artırılarak 4,5 Mbps yapılması teklifi ortaya atıldı. Önceki kampanyalarda olduğu gibi AKK//AKN sonrası hızlarda bir miktar artış sağlayıp, bunu kabul edip susmamızı bekliyorlardı. Bu sırada paylaştığımız etkili içeriklerle konuyu Türkiye gündemine oturtarak büyük ses getirmeyi başardık. Artık oluşturduğumuz kamuoyu sayesinde AKK kabul edilemez durumdaydı.
Bu kamuoyu baskısına kayıtsız kalamayan BTK, 26 Aralık 2016’ta aldığı kararıyla 31 Aralık 2018 tarihinde uygulamaya son verileceğini duyurdu. Böylece hedeflerimizden biri olan AKK’yi kaldırmayı resmen başardık. Mücadelemiz meyve vermişti ama bu meyveyi temkinli yemeliyiz dedik.
Son gün gelene kadarki dönemde 1 Mayıs 2017 itibarıyla tarifelerde iyileştirme yapılarak herkesin 3 Mbps’ye düşmesi yerine hiçbir ek ücret ödemeden indirme hızına göre farklı oranlarda hız düşümü görülen ve gece 2 – 8 arası kotanın sayılmadığı bir geçiş dönemi yaşadık. Maalesef hâlâ bizim çabalarımız sayesinde gerçekleştirilen bu geçiş dönemini 3 Mbps’ye düşürülen asıl AKK dönemiyle karıştıranlar AKK’li dönemde rahat olduklarını söyleyerek bilgi kirliliği oluşturuyorlar.
Mayıs 2009’da başlayıp bu adaletsiz uygulama, kampanyamız sayesinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun (BTK) 2016/DK-THD/518 numaralı kararıyla 31 Aralık 2018 tarihi itibarıyla sonunda tüm internet tarifelerinden kaldırılarak sona ermiş oldu.
